Suat ÖZARAS
Köşe Yazarı
Suat ÖZARAS
 

SAİME ORHAN

Müftü Kamil Efendi’nin torunudur.  Çarşıya ve okula giderken kapısının önünden,  ta’dat alanındaki askerin geçişi gibi geçerdik.. Kapısının önünden destursuz geçilmezdi. Her sabah kapısının önünü süpürdüğü vakit, komşular mecburen süpürürlerdi. Büyük çermikte kasaya bakarken, küçük el radyosunda  yabancı müzik dinleyerek entel takıldığını belli ederdi. Bazı kadınların; -Saime,  gavur müziğinden ne annirsan! demelerine hiç aldırış etmezdi. Annem çermiğe gittiğinde, bana da okul bittiğinde gelmemi söylerdi. Bu çermik olayı bazen orta birinci sınıfa kadar devam etti. Benim çermiğe gitmeme kadınlar itiraz etse de, Saime abla ağızlarının payını verirdi. Zaten, Saime ablayla kimse öyle kolay kolay laf yarıştıramazdı.  Ramazanda da en az iki gece çermik kadınlara olurdu. Bir kenarda, sohbet edip Gelincik sigarası içen kadınlar.. Küçük bir çocuğun dışardan getirdiği kar yeme faslı.. Annesinin kucağında iken kurumuş kopul ekmeğini çermik suyuna batırıp yiyen (1) ve simitle yüzen çocuklar (2)... Havuzdan sonra hamam kısmına (killik) geçilirdi. Önce, evden getirilen kuru kil hamam tasına konulurak üzerine su ilave edilirdi. Bazı kadınlar saçına sürüp en az yarım saat beklettikten sonra  saçlarını yıkardı. Bazı kadınlar da yüzlerine kil maskesi yapardı. Çermikten öyle ses çıkardı ki insanın kulakları uğuldardı. Akşama doğru, Saime abla da mayo takımıyla, balıklama havuza atlayarak yıkanırdı.  Yaşar emi Hekebat köyünden at arabasıyla getirdiği kili, Saime ablanın kapısı önünde tenekesi 3.5 liraya satardı. Saime ablanın satışına öncülük ettiği kil kısa zamanda biterd. Salı ve cuma günü sinemanın kadınlar matinasına, mahallemizin kadınları giderdi. Sinema dönüşü transit caddeden Saime abla öncülüğünde gelirlerdi. Bayoğlu, Gözeler ve Arıcı aileleri  bizim yan sokaktan evlerine dağılırlardı. Ramazan ve Kurban bayramları öncesi arefe günü bütün çocuklar arafalık toplardı. Akşam  ile yatsı arası ise mahallenin büyükleri bacadan ipe bağlı sepet sarkıtırlardı. Katılik denen bu eğlencenin en önemli özelliği arafalık isteyenin kendini belli etmemesiydi. Saime abla teccal diye bağırarak kendini belli ederdi ve  sepeti ayrıcalıklı dolardı. Şimdiki düğün salonunun biraz doğusunda çaya yakın kısımda,  döner salıncak vardı. Etrafı, bariyerlerle kapatılmıştı ve kapısı vardı. Kapıdaki kişiye parasını veren merdivenle platforma çıkıyor ve salıncağa biniyordu.  Salıncağın dönüş hızı arttıkça heyecan da başlıyordu. Bu işte profesyonel olan Saime abla önündeki kişinin salıncağına tekme vururdu. Salıncak hem yörüngesinde dönüp hem de yalpalıyordu. Adam korkusundan panik yapınca mecburen salıncak durdurulurdu. Bu salıncağın hemen yanında su havuzunun içinde dönen bir platformun etrafında ördek maketleri vardı. Belirli bir mesafeden ördeğin boynuna halkayı geçiren oyuncak bebekleri alıyordu. Saime ablanın attığı halkalar boşa gitmiyordu. En sonunda adam halka satmamaya başladı. Su cenderesinin hizasında, yerden 7-8 m. yükseklikte gerili metal tel üzerinde cambaz gözleri kapalı yürüyordu. Bisikletle, ayağında su dolu tenekeler ve daha bir çok numara.. Saime abla burada da renk katan davranışlarda bulunuyordu. Su cenderesinin karşısındaki bahçelerde, büyük söğüt ağaçlarının altında piknik yapılırdı. Semaver çayı ile; ev helvası, yumurta, hurma tatlısı, kaz lokması (3) , civil ve küflü peynir tandır ekmeği ile yenirdi. Çayın kenarında büyük bir kaya vardı. Kayanın üzerinde olta ile balık tutardık. Pazar günleri izinli olan Saime abla da burada olurdu (4). Yaramazlık yapan çocukları, anneleri Saime abla ile korkuturdu; -Gız Saime!  Ambu oğlan gine gudurmuş. Bıçağın yanında mı? Bunun ... kes! ALDI SAZI SAİME. -Ola gine ne olir orada.. Ahan gelirem yanan.. Er.. p... Saime abla, hergün ikindiden sonra Artist Ömer ile Jawwa motosiklet ile geziye çıkarlardı.  Saime abla sofra bezini Güner Kağızmanlı'nın evinin köşesine silkeler. Güner abla da, camdan görünce misillemede bulunur. Saime abla misillemeye karşılık veremez ve karizması çizilir. Mahallemizin yeni Terminatör'ü artık Güner abladır. DİPNOTLAR 1-Büyük simit gibi ekmek. Peynirlisi de olurdu. 2- Simiti olmayanlar, bostanlarda yetiştirilen iki tane su kabağını bellerine iple bağlayarak yüzerdi. 2 kg'lık Tariş marka zeytinyağı kutularıyla ve adına şambrel denilen araba lastikleriyle yüzenler de olurdu. Bazı  kadınlar ise şambrelin üzerine oturup ayaklarını uzatarak elleriyle de kürek çekerek yüzerlerdi. 3-Komşumuz Ruhane ablanın oğlu Dursun emiyi onore eden ve dillerden düşürmediğimiz gurmetik aforizması; -Dursun getti çarşıdan şeker tozi getirdi, gaz loğmasına töhduğ.. Ele oldi, bal bal bal!! Ondan sonra ikindi vağdi çığdığ bacada ğepengın dibinde yedığ.. 4- Büyük çermik; sabah ezanından saat 10'a kadar erkeklere, saat 10'dan akşama kadar kadınlara, akşamdan gece saat 11'e kadar erkeklere olurdu. Pazar günleri ise tamamen erkeklere mahsustu. Küçük çermik daima erkeklere, pazar günleri ise saat 10'dan sonra kadınlara mahsustu.
Ekleme Tarihi: 13 Kasım 2023 - Pazartesi
Suat ÖZARAS

SAİME ORHAN

Müftü Kamil Efendi’nin torunudur.  Çarşıya ve okula giderken kapısının önünden,  ta’dat alanındaki askerin geçişi gibi geçerdik.. Kapısının önünden destursuz geçilmezdi. Her sabah kapısının önünü süpürdüğü vakit, komşular mecburen süpürürlerdi. Büyük çermikte kasaya bakarken, küçük el radyosunda  yabancı müzik dinleyerek entel takıldığını belli ederdi. Bazı kadınların;
-Saime,  gavur müziğinden ne annirsan! demelerine hiç aldırış etmezdi. Annem çermiğe gittiğinde, bana da okul bittiğinde gelmemi söylerdi. Bu çermik olayı bazen orta birinci sınıfa kadar devam etti. Benim çermiğe gitmeme kadınlar itiraz etse de, Saime abla ağızlarının payını verirdi. Zaten, Saime ablayla kimse öyle kolay kolay laf yarıştıramazdı.

 Ramazanda da en az iki gece çermik kadınlara olurdu. Bir kenarda, sohbet edip Gelincik sigarası içen kadınlar.. Küçük bir çocuğun dışardan getirdiği kar yeme faslı.. Annesinin kucağında iken kurumuş kopul ekmeğini çermik suyuna batırıp yiyen (1) ve simitle yüzen çocuklar (2)... Havuzdan sonra hamam kısmına (killik) geçilirdi. Önce, evden getirilen kuru kil hamam tasına konulurak üzerine su ilave edilirdi. Bazı kadınlar saçına sürüp en az yarım saat beklettikten sonra  saçlarını yıkardı. Bazı kadınlar da yüzlerine kil maskesi yapardı. Çermikten öyle ses çıkardı ki insanın kulakları uğuldardı. Akşama doğru, Saime abla da mayo takımıyla, balıklama havuza atlayarak yıkanırdı.

 Yaşar emi Hekebat köyünden at arabasıyla getirdiği kili, Saime ablanın kapısı önünde tenekesi 3.5 liraya satardı. Saime ablanın satışına öncülük ettiği kil kısa zamanda biterd. Salı ve cuma günü sinemanın kadınlar matinasına, mahallemizin kadınları giderdi. Sinema dönüşü transit caddeden Saime abla öncülüğünde gelirlerdi. Bayoğlu, Gözeler ve Arıcı aileleri  bizim yan sokaktan evlerine dağılırlardı. Ramazan ve Kurban bayramları öncesi arefe günü bütün çocuklar arafalık toplardı. Akşam  ile yatsı arası ise mahallenin büyükleri bacadan ipe bağlı sepet sarkıtırlardı. Katılik denen bu eğlencenin en önemli özelliği arafalık isteyenin kendini belli etmemesiydi. Saime abla teccal diye bağırarak kendini belli ederdi ve  sepeti ayrıcalıklı dolardı.

Şimdiki düğün salonunun biraz doğusunda çaya yakın kısımda,  döner salıncak vardı. Etrafı, bariyerlerle kapatılmıştı ve kapısı vardı. Kapıdaki kişiye parasını veren merdivenle platforma çıkıyor ve salıncağa biniyordu.  Salıncağın dönüş hızı arttıkça heyecan da başlıyordu. Bu işte profesyonel olan Saime abla önündeki kişinin salıncağına tekme vururdu. Salıncak hem yörüngesinde dönüp hem de yalpalıyordu. Adam korkusundan panik yapınca mecburen salıncak durdurulurdu. Bu salıncağın hemen yanında su havuzunun içinde dönen bir platformun etrafında ördek maketleri vardı. Belirli bir mesafeden ördeğin boynuna halkayı geçiren oyuncak bebekleri alıyordu. Saime ablanın attığı halkalar boşa gitmiyordu. En sonunda adam halka satmamaya başladı. Su cenderesinin hizasında, yerden 7-8 m. yükseklikte gerili metal tel üzerinde cambaz gözleri kapalı yürüyordu. Bisikletle, ayağında su dolu tenekeler ve daha bir çok numara.. Saime abla burada da renk katan davranışlarda bulunuyordu.

Su cenderesinin karşısındaki bahçelerde, büyük söğüt ağaçlarının altında piknik yapılırdı. Semaver çayı ile; ev helvası, yumurta, hurma tatlısı, kaz lokması (3) , civil ve küflü peynir tandır ekmeği ile yenirdi. Çayın kenarında büyük bir kaya vardı. Kayanın üzerinde olta ile balık tutardık. Pazar günleri izinli olan Saime abla da burada olurdu (4). Yaramazlık yapan çocukları, anneleri Saime abla ile korkuturdu;
-Gız Saime!  Ambu oğlan gine gudurmuş. Bıçağın yanında mı? Bunun ... kes! ALDI SAZI SAİME.
-Ola gine ne olir orada.. Ahan gelirem yanan.. Er.. p...
Saime abla, hergün ikindiden sonra Artist Ömer ile Jawwa motosiklet ile geziye çıkarlardı.  Saime abla sofra bezini Güner Kağızmanlı'nın evinin köşesine silkeler. Güner abla da, camdan görünce misillemede bulunur. Saime abla misillemeye karşılık veremez ve karizması çizilir. Mahallemizin yeni Terminatör'ü artık Güner abladır.

DİPNOTLAR

1-Büyük simit gibi ekmek. Peynirlisi de olurdu.
2- Simiti olmayanlar, bostanlarda yetiştirilen iki tane su kabağını bellerine iple bağlayarak yüzerdi. 2 kg'lık Tariş marka zeytinyağı kutularıyla ve adına şambrel denilen araba lastikleriyle yüzenler de olurdu. Bazı  kadınlar ise şambrelin üzerine oturup ayaklarını uzatarak elleriyle de kürek çekerek yüzerlerdi.
3-Komşumuz Ruhane ablanın oğlu Dursun emiyi onore eden ve dillerden düşürmediğimiz gurmetik aforizması;
-Dursun getti çarşıdan şeker tozi getirdi, gaz loğmasına töhduğ.. Ele oldi, bal bal bal!! Ondan sonra ikindi vağdi çığdığ bacada ğepengın dibinde yedığ..
4- Büyük çermik; sabah ezanından saat 10'a kadar erkeklere, saat 10'dan akşama kadar kadınlara, akşamdan gece saat 11'e kadar erkeklere olurdu. Pazar günleri ise tamamen erkeklere mahsustu. Küçük çermik daima erkeklere, pazar günleri ise saat 10'dan sonra kadınlara mahsustu.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve gazetepasinler.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.

deneme bonusu veren siteler acotr.org deneme bonusu veren siteler 2023 deneme bonusu veren siteler güzel sözler deneme bonusu veren siteler